Text Example of Etse̊hesenestse (Cheyenne)

This is an example which includes tone marks. It is a story tody by Laura Rockroads in 1975, and appears in the book Náévåhóo’o̊htséme. It is entitled “The Man Who Tried to Kill a Beaver”. I have updated the paragraphs structure as well as added capitals. This page uses no characters outside the Unicode standard; some accents may not be placed accurately in your font. You may also see the .pdf version of this text, as well as the text without tone markings.

Naa tsé’tóhe na’e̊stse náto’se̊hósémo hóhta’heo’o. Éx-hotoo hetane móhmae’a’avó’se̊haehevóhe vo’e̊stanóho. Mó’o̊hkevése̊ho’åhéhenotóhe homā’e. Mó’o̊hkemaeme̊vo̊hevovóhe naa màto mó’o̊hkema’xeéemomé’hememaehevóhe tséohke̊heše̊hoháepe̊héveéne̊hetse̊se naa máto̊-héva héhévá’xe tséstaéveno’mése̊stove. Héne éohkene̊hetåho’he naa ne̊he’še, “Éohkeoseehoháepe̊héveéno’e,” mó’o̊hkeéve̊hetaehevóhe. Ne̊he’še móstaosáanevése̊ho’åhéhenotóhe.

Mó’o̊hkemae’ée’—e’néoveo’hé’e mó’o̊hkena’hohevovóhe tósa’e tsé’éehestsevóxévo̊se homā’e. Mó’o̊hkemae’éetse̊he’o̊htse̊hevóhe ne̊héóhe mó’o̊hkeée’o̊htsénoto̊hevovóhe taa’ēva, mó’o̊hke̊háe’ame̊hoehevóhe taa’ēva.

Néhe’še mó’osáaneéxanene̊héhe tsé’tó-hetane. Naa vo’e̊stanóho móhno̊htse̊stovo̊hevóhe tséohkeéve̊hešéve̊stóvetse éme’hešena’he̊stse na’e̊stse hóma’e.

Naa móhmé’e̊stomóehevóhe, “Naa éohkeé’xóeneo’o né-méno’keo’o héne éohkeno’heahkaméstove,” móxhetaehevóhe. “Naa netao’o éohkemåhevé’še̊hahéanåhtsénove nonóhpa éohkeméno’keméeotsénove, éohke̊sáa’amåxe̊héheo’o tsé’tó-homā’e,” móxhetaehevóhe.